Członkostwo Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej będzie zależało od wyników referendum, jakie ma się odbyć w 2017 roku, a którego chce zwycięska partia konserwatywna. Premier David Cameron złożył obietnicę, że głosowanie odbędzie się, choćby miał zmierzyć się zarówno z naciskami z zewnątrz, jak i z wewnątrz własnej partii.
Żeby spełnić część tej obietnicy, premier toczy walkę o renegocjację warunków członkowska Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej. Zidentyfikował cztery krytyczne obszary, względem których należy według niego przeprowadzić reformy. Plan Camerona może zostać nadszarpnięty przez fakt, iż Unia jest niezbyt chętna do wdrożenia zmian w zaproponowanej postaci.
Oto plusy i minusy odłączenia się Wielkiej Brytanii od Unii Europejskiej.
Jeśli wielka Brytania opuści blok handlowy, straci też zdolności negocjacyjne i nawet mogłoby to zostać uznane za niekorzyść. Z drugiej jednak strony pozwoliłoby to na samodzielne podpisywanie umów handlowych z krajami spoza Unii. Wielka Brytania może iść za przykładem Norwegii, jak mówi były przewodniczący partii UKIP Nigel Farage. Podczas gdy Norwegia jest ma dostęp do wspólnego rynku, prawo UE w nie ma tu żadnego zastosowania. „The Economist” zauważył, że nawet jeśli Wielka Brytania opuści Unię, nadal będzie pod wpływem ekonomicznym i politycznym regionu, ale straci wpływ na to, co się będzie działo.
Badania przeprowadzone przez Open Europe wykazały, że Wielka Brytania może stracić do 2,2% swojego PKB do roku 2030, jeśli zdecyduje się na odejście z UE. Jednak jest też możliwość, że jeśli zdoła podpisać umowy wolnorynkowe z innymi europejskimi krajami, to wzrośnie o 1,6%.
Według UKIP możliwość przekraczania granic wewnątrz Unii Europejskiej daje co prawda pracownikom z Wielkiej Brytanii olbrzymie możliwości, ale jednocześnie, będąc członkiem UE, sama Wielka Brytania traci zdolność chronienia własnych granic. Z drugiej jednak strony, jak mówi profesor Adrian Favell, zamknięcie granic spowoduje natychmiast zdecydowanie mniejszy napływ utalentowanych osób na teren Wielkiej Brytanii.
Eurosceptycy twierdzą, że małe i średnie przedsiębiorstwa tracą na regulacjach UE. Opuszczenie UE będzie więc dla nich korzystne, zwłaszcza jeśli nie mają powiązań handlowych z innymi krajami. Z drugiej strony może wzrosnąć stopa bezrobocia, jeśli przedsiębiorstwa międzynarodowe zrezygnują z Wielkiej Brytanii i zdecydują się na działalność w krajach należących do UE. Ponadto rolnicy brytyjscy mogą stracić warte biliony euro subsydia, jakie im gwarantuje obecnie UE.
Odejście od Unii Europejskiej zmniejszy również wpływ militarny Wielkiej Brytanii, ponieważ straci znaczenie jako sojusznik USA.
„The Economist” wymienił sporo korzyści, jakie odniosłaby Wielka Brytania, gdyby zrezygnowała z członkostwa. Poza odzyskaniem łowisk, Wielka Brytania będzie mogła prowadzić nieograniczoną politykę gospodarczą i zrezygnować z limitów dotyczących np. czasu pracy w tygodniu. Uniknie też skutków kampanii UE związanej z odnawialnymi źródłami energii. W tej sytuacji Londyn stanie się niczym nieograniczonym, wschodzącym centrum finansowym.
Należy jednak wziąć też pod uwagę, że Wielka Brytania stanie się automatycznie „outsiderem”, który w Unii Europejskiej będzie miał ograniczony wpływ i dostęp. Zanim więc Wielka Brytania zadecyduje o odejściu z Unii, powinna też przemyśleć fakt, że ewentualny powrót na jej łono nie będzie łatwy.
Na chwilę obecną nie jest pewne, kiedy odbędzie się referendum, ale Cameron zobowiązał się, że doprowadzi do niego w roku 2017. W referendum zostanie zadane bezpośrednie i jednoznaczne pytanie: czy Wielka Brytania powinna pozostać członkiem Unii Europejskiej.
Większość najnowszych sondaży pokazuje, że Brytyjczycy woleliby odejść z Unii. W badaniu przeprowadzonym przez YouGov 40 procent wolałoby opuścić Unię, natomiast 38% głosowałoby za pozostaniem jej członkiem. 16% uczestników badania jest niezdecydowanych, a 6% odpowiedziało, że nie weźmie udziału w referendum.
Ostatnie badanie przeprowadzone przez Financial Times pokazało, że 63% przedsiębiorców uważa, że w przypadku odejścia od Unii Wielka Brytania sporo straci, co jest wynikiem o 4% wyższym niż w badaniu przeprowadzonym w roku 2014. Z kolei menagerowie firm w Europie uważają, że Europa straci na odejściu Wielkiej Brytanii, tak stwierdziło 2/3 badanych.
Choć Unia Europejska jako całość jest największym partnerem handlowym na świecie, to tylko dwa kraje będące członkami UE są w piątce najlepszych. Liderzy biznesowi nastawieni eurosceptycznie uważają, że lepiej jest handlować bezpośrednio z Chinami, bez udziału Unii. Chiny są trzecim co do wielkości największym partnerem handlowym Unii Europejskiej.
Przedsiębiorstwa spoza Europy również mają obawy dotyczące potencjalnej rezygnacji Wielkiej Brytanii z członkostwa w UE, ponieważ jeśli do tego dojdzie, ich dostęp do rynku UE zostanie ograniczony. Agencja Standard & Poor’s stwierdziła, że Brexit może spowodować, że siedziby niektórych banków zostaną przeniesione z Wielkiej Brytanii do innych krajów z UE.
Brytyjczycy muszą dobrze przemyśleć wszystkie te kwestie zanim podejmą decyzję w referendum.