Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na osobę wyniósł 3 161 zł w 2024 r., co oznacza wzrost realnie o 14,1% r/r (nominalnie wzrost o 18,3%), podał Główny Urząd Statystyczny (GUS). Realny wzrost wystąpił we wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych, wśród których najwyższy odnotowano w gospodarstwach domowych rolników, a najniższy w gospodarstwach domowych rencistów.
Przeciętne miesięczne wydatki na osobę w gospodarstwach domowych osiągnęły w 2024 r. wartość 1 878 zł, a wydatki na towary i usługi konsumpcyjne - 1 814 zł. W obu przypadkach wartości te były wyższe w skali roku - nominalnie o 14,8%, a realnie - o 10,8%. Udział wydatków w dochodzie rozporządzalnym zmalał z 61,1% w 2023 r. do 59,3% w 2024 r., podano.
"W 2024 r. sytuacja materialna gospodarstw domowych wyraźnie poprawiła się w stosunku do roku 2023. Miało to m.in. związek z wyższym przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem w gospodarce narodowej (w tym wynikającym z podniesienia kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę), a także ze zwiększeniem świadczeń społecznych i rodzinnych, przy jednoczesnym osłabieniu tempa wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych. Nominalnie gospodarstwa domowe uzyskiwały wyższe dochody, ale ponosiły też wyższe wydatki. Poziom przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na osobę w 2024 r. wyniósł 3167 zł1 i był wyższy od dochodu z 2023 r. nominalnie o 18,3%, a realnie o 14,1%" - czytamy w komunikacie.
Gospodarstwa domowe pracujących na własny rachunek poza gospodarstwem rolnym dysponowały najwyższym przeciętnym miesięcznym dochodem rozporządzalnym na 1 osobę - 3 790 zł oraz ponosiły największe przeciętne miesięczne wydatki na 1 osobę - 2151 zł, podał GUS.
"W 2024 r. nadal utrzymywało się relatywnie duże zróżnicowanie przeciętnych miesięcznych dochodów i wydatków pomiędzy różnymi grupami społeczno-ekonomicznymi gospodarstw domowych. Podobnie jak w latach poprzednich, najwyższy przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę w gospodarstwach domowych (3790 zł) oraz przeciętne miesięczne wydatki na 1 osobę (2151 zł) wystąpiły w gospodarstwach osób pracujących na własny rachunek poza gospodarstwem rolnym. W tej grupie gospodarstw domowych - w stosunku do przeciętnej dla ogółu gospodarstw domowych w Polsce - zarówno dochód, jak i wydatki były wyższe, odpowiednio o 19,7% i o 14,5% (w 2023 r. odpowiednio o 23,7% i o 13,8%)" - czytamy dalej.
"Odnotowany w 2024 r. w stosunku do 2023 r. wzrost wartości przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę w gospodarstwach domowych jest związany z większym niż we wcześniejszym okresie wzrostem przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń (w tym wynikającym z podniesienia kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę) oraz podwyższeniem świadczeń społecznych i rodzinnych" - wskazano w materiale.
W 2024 r. najwyższy udział dochodów z głównego źródła utrzymania odnotowano w gospodarstwach domowych pracowników (81,1% wobec 82,6% w 2023 r.) oraz emerytów (81% wobec 81,6% w 2023 r.), natomiast najniższy - w gospodarstwach domowych pracujących na własny rachunek (66,6% wobec 67,2% w 2023 r.) oraz rolników (69,5% wobec 66,3% w 2023 r.). W 2024 r. w strukturze dochodów ogółu gospodarstw domowych, podobnie jak w poprzednich latach, dominowały dochody z pracy najemnej (54,7% wobec 55,7% w 2023 r.) oraz dochody ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych (23,7% wobec 24,4% w 2023 r.).
Najniższe przeciętne miesięczne wydatki na osobę odnotowano w gospodarstwach domowych rolników (1 311 zł) i były one o 30,2% niższe od średnich wydatków dla gospodarstw domowych ogółem (w 2023 r. - niższe o 23,9%), podał Urząd.
"W 2024 r., w porównaniu z 2023 r., udział wydatków w dochodach gospodarstw domowych ogółem spadł o 1,8 pkt proc. do 59,3%, co wskazuje na przeciętnie większe możliwości gromadzenia oszczędności w 2024 r. niż rok wcześniej. Udział średnich miesięcznych wydatków w przeciętnych miesięcznych dochodach najbardziej zmalał w gospodarstwach domowych rolników (o 11,3 pkt proc.), a najbardziej wzrósł w gospodarstwach domowych rencistów (o 2,9 pkt proc.)" - napisał GUS.
Zróżnicowanie dochodów na osobę w gospodarstwach domowych, mierzone współczynnikiem Giniego, po okresie spadku w latach 2014-2017 i chwilowej stabilizacji, wzrastało w latach 2020 i 2021, w latach 2022-2023 utrzymywało się na poziomie 0,314, a w 2024 r. zmalało do po-ziomu 0,300, podał też GUS.
"Dynamika współczynnika Giniego zarówno dla miast, jak i dla wsi była podobna do notowanej średnio w kraju. W przypadku wsi, współczynnik Giniego spadł w 2024 r. do poziomu 0,292, co po raz pierwszy stanowiło wartość niższą od wartości współczynnika Giniego dla miast, która wyniosła 0,296" - czytamy dalej.
Współczynnik Giniego - miara nierówności rozkładu dochodów; przybiera wartość między 0 a 1 (lub jeśli przemnożymy przez 100, między 0 a 100). Wskaźnik ten osiągnąłby wartość 0 (rozkład jednorodny), gdyby wszystkie osoby miały ten sam dochód, natomiast wartość 1, gdyby wszystkie osoby poza jedną miały dochód zerowy. Zatem, im wyższa jest wartość wskaźnika, tym większy jest stopień koncentracji dochodów i większe jest ich zróżnicowanie.
(ISBnews)